• Radicalisering en polarisatie
• Wat kunt u als professional doen?
• Richtlijn radicalisering
• Publicatie Wat kun je doen aan polarisatie en radicalisering?
• Trainingen voor professionals
• Ondersteuning voor professionals
• Ondersteuning voor ouders
• Boekentips voor professionals
• Meer informatie

Radicalisering en polarisatie

Jongeren kunnen tijdens hun zoektocht naar hun identiteit verstrikt raken in radicale opvattingen. Tijdens deze vervreemding kan een jongere losraken van zijn of haar omgeving en steeds verder af komen te staan van de samenleving. Deze vervreemding kan een gevaar voor de persoon zelf of de omgeving zijn, en zijn of haar toekomst- en ontplooiingskansen beperken.

Bij polarisatie waarbij een stem gegeven wordt aan belangen en emoties, helpt het bij de vorming van een eigen identiteit. Jongeren willen graag bij een groep horen. Ze kunnen betrokken raken bij kerken, moskeeën of verenigingen. Dit is een normale ontwikkeling. Het is pas een probleem als polarisatie leidt tot radicalisering.

Wat kunt u als professional doen?

Nog voordat u een vermoeden hebt van radicalisering, kunt u al een belangrijke bijdrage leveren. Wanneer u met kinderen en jongeren werkt, levert u impliciet en expliciet een belangrijke bijdrage aan het overdragen van normen, waarden, kennis en vaardigheden. De bijdragen zijn perspectief biedend, corrigerend en pedagogisch van aard. Hiermee helpt u al bij het tegengaan van radicalisering.

Verder kunt u jongeren preventief helpen door de weerbaarheid te vergroten en door op radicalisering te reageren en een weerwoord te bieden. Dat kan vanuit de normale aandacht voor de jongere en door in gesprek te gaan wanneer er verontrustende signalen zijn. Natuurlijk moet u dan kennis hebben over het ontstaan van polarisatie en radicalisering en moet u de signalen kunnen herkennen.

Richtlijn radicalisering

Een radicaliseringsproces waar geen aandacht voor is, of waar zorg ontbreekt, kan tot situaties leiden waarin de fysieke en psychische veiligheid van mensen in gevaar komt, of het vertrouwen in de samenleving uitgehold wordt. Daarom is het belangrijk dat er tijdig en passend ingegrepen wordt. Jeugdprofessionals hebben daarin een belangrijke taak.

De richtlijn radicalisering is bedoeld voor professionals in de jeugdhulp en jeugdbescherming en voor andere jeugdprofessionals die te maken kunnen krijgen met zorgwekkende radicalisering bij jeugdigen.

Doelen van de richtlijn zijn:

• Jeugdprofessionals kennis en concrete handvatten bieden voor de aanpak van (beginnende) zorgwekkende radicalisering bij jongeren.
• Kennis over zorgwekkende radicalisering bij jeugdprofessionals borgen.
• Kennis breder verspreiden onder jeugdprofessionals.

Publicatie Wat kun je doen aan polarisatie en radicalisering?

Jongeren en jongvolwassenen zijn extra kwetsbaar voor radicalisering. De publicatie Wat kun je doen aan polarisatie en radicalisering van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) besteedt aandacht aan de risico’s die jongeren lopen, aan de manieren waarop zij daartegen beschermd kunnen worden en aan de rol die professionals en organisaties in het jeugddomein hierbij spelen.

Het document is een verkenning van wat werkt bij het voorkomen en tegengaan van polarisatie en radicalisering.

Trainingen voor professionals

Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering biedt opleidingen over radicalisering en jihadisme aan die zijn afgestemd op de praktijk. Afhankelijk van uw vraag en niveau, leert u hoe u signalen van radicalisering en terrorisme kunt herkennen, hoe u deze signalen kunt duiden en hoe u indien nodig op de juiste manier kunt handelen.

Ondersteuning voor professionals

Er zijn verschillende organisaties waar u terecht kunt met vragen over radicalisering:

• Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS): dit platform ondersteunt (jeugd)professionals, gemeenschappen en de (lokale) overheid die zich bezig houden met maatschappelijke spanningen, polarisatie en de preventie van radicalisering.
• Zorg- en Veiligheidshuis Hollands Midden: voor consultatie of informatie. Zij kunnen u advies geven in casuïstiek en verder helpen.
• Landelijk Steunpunt Extremisme: voor vragen en voor advies op casusniveau. Het Steunpunt geeft advies en beantwoordt vragen over het radicaliseringsproces, extremisme en de ondersteuning die daarin geboden kan worden.
• Kennisplatform Inclusief samenleven; thema Polarisatie en verbinding: actuele kennis en praktijkvoorbeelden om polarisatie te signaleren, te duiden en aan te pakken.

Ondersteuning voor ouders

• Landelijk Steunpunt Extremisme: adviseert en ondersteunt bij vragen over radicalisering en extremisme.

Boekentips voor professionals

• De jihadkaravaan - Reis naar de wortels van de haat, Montasser AlDe’emeh
• Sultan en de lokroep van de jihad, Claire van Dijck

Meer informatie

• Online radicalisering bij jongeren van het Nederlands Jeugdinstituut over de rol van de online wereld bij radicalisering van jongeren.
• Publicatie Polarisatie onder jongeren door de ogen van jeugdprofessionals (NJi en Ministerie van SZW): observaties en ervaringen van jeugdprofessionals wat betreft hun behoeften, zorgen, kansen en dilemma's op het gebied van preventie en aanpak van polarisatie.
• Artikel Handen ineen voor meer veerkracht bij jongeren; Preventie van radicalisering en polarisatie: een literatuuronderzoek naar beleid, prioriteiten, programma’s en samenwerkingspartners.
• NJI dossier Radicalisering: actuele berichten, cijfers, informatie over programma's en interventies en radicalisering herkennen.
• Toolkit Interventies bij vrouwen en meisje die betrokken zijn bij islamitisch extremisme; een toolkit voor hulpverleners. De toolkit bevat informatie over op onderzoek gebaseerde inzichten voor interventie (trajecten en netwerken), aanbevelingen (beleid en praktijk) en casestudies (toepassing van het onderzoek en aanbevelingen daarbij).
• Handreiking Lichtverstandelijke beperking en radicalisering: Jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) zijn relatief makkelijk te beïnvloeden en daardoor mogelijk kwetsbaar als het gaat om radicalisering. Deze handreiking beschrijft hoe je kunt helpen om radicalisering binnen deze groep te signaleren, begeleiden en voorkomen.
• Veerkracht bevorderen bij opgroeiende jongeren: Deze publicatie beschrijft hoe professionals gebruik kunnen maken van factoren die jongeren weerbaarder kunnen maken tegen extremisme en radicalisering.
• Radicalisering voortgezet onderwijs: thema op de website van School & Veiligheid over de rol van het voortgezet onderwijs.
• Radicalisering mbo: thema op de website van School & Veiligheid over de rol van van het mbo.
• Republiek Allochtonië: biedt informatie en cijfers over (im)migratie, integratie, discriminatie en islamofobie.
• Aanpak radicalisering: informatie van en voor gemeenten over de preventieve aanpak van radicalisering.
• Polarisatie: Do's en don'ts voor jongerenwerkers: in dit artikel wordt uitgelegd waar u als jongerenwerker rekening mee moet houden als u verschillende groepen in de buurt wilt verbinden.